Cuma, Ocak 16, 2015

Kompozisyon ve Kompozisyon'u Anlamak!

Bence fotograf egitiminin en basit kismi teknik egitimi iken en zor kismi da kompozisyon egitimi. Yani gormeyi bicimlendirmek. Bu buyuk oranda kisinin sanatsal ve entellektuel birikimi ile alakali.

Ornek vermek gerekirse, bir portre fotografcisinin, teknik, isik vs gibi konular disinda modelinin guzel poz vermesini saglayabilmesi icin hangi vucut seklinin hangi pozisyonlarda nasil gozuktugunu biliyor olmasi lazim. Zayif bir modelin verecegi poz ile tombul bir modelin verecegi bir poz anatomik olarak ayni sonucu veremez. Dolayisiyla portre fotografcisinin, insan anatomisini iyi biliyor olmasi lazim. Bunu da sanat tarihindeki cok onemli eserleri inceleyerek elde edebilir, mesela unlu heykelleri, ya da unlu tablolari. (Tabii ki bu beceriyi, bilgi birikimini sadece bu sanat dallarindan alir demiyorum; vurgulamak istedigim nokta sanatin diger kollarinin fotografa cok buyuk etkisi oldugu.)

Ayni sey bir manzara fotografcisi icin de gecerli, stok fotografcisi icin de.. Mesela fotograf egitmlerinde isik ve isigin yonleri ve ozellikleri anlatilirken Caravaggio veya Vermeer gibi ressamlarin eserlerinden ornekler verilmesi cok normaldir.

Bu bakis acisi ve birikim de hemen bir gecede gelismez, zamanla gelisir, zamanla yerlesir

Fotografta kompozisyonu anlatmak da bu nedenle zordur. Fotografa yeni baslayan birisinin, onceden gelen bir entellektuel birikimi yoksa, kendi bakis acisini ve gorusunu gelistirmesi oldukca uzun zaman alabilir.

Bu nedenle de bahsettigim eserler kullanilarak kompozisyonun onemli konu basliklari aciklanir. Bir de belli basli olmazsa olmaz kurallari anlatilir, altin oran, altin nokta, 1/3 kurali, ufuck cizgisi vs gibi. Bu kurallar nispeten daha kolay ogrenilir. Fotografcinin bunlari uygulamasi fotografina direk olarak pozitif etki yapar. (Bu kurallar icin olmazsa olmaz dedim, ama unutmayin ki her kural da kirilmak icin konulmustur, belli bir noktadan sonra bu kurallarin da bilincli olarak bozulmasi, uygulanmamasi fotografcinin tercihidir.)

Bu kurallar tum gorsel sanatlar icin gecerli, sinema icin de, fotograf icin de, heykel icin de resim icin de..

Peki bu kurallar nedir?

Asagidaki Ingilizce video bir CGI* sanatcisi tarafindan hazirlanmis. Gordugum en kapsamli ve ogretici videolardan birisi. Kompozisyonun tum kurallarini oldukca basarili bir sekilde aktariyor. Kesinlikle izlemenizi tavsiye ederim. Yeni baslayanlar icin nefis bir kaynak, ustalar icin de bilgilerini tazelemek icin guzel bir firsat.


Ote yandan basucunuzdan eksik etmemeniz gereken iki tane de kitap var kompozisyon ve gorme ile ilgili. Bir tanesi Prof. Sabit Kalfagil'in "Fotografin Yapisal Ogeleri ve Fotograf Sanatinda Kompozisyon" kitabi, digeri de Michael Freeman'in "Fotografci'nin Gozu" kitabi. Ikisi de muhtesem kitaplar.

* CGI yani computer generated imagery, hali hazirda seyrettigimiz tum filmlerde var. Mesela seyrettiginiz bir ortacag filmi gunumuz sehirlerinde cekilirken, o zamani andirmasi icin bilgisayar yardimi ile ortacag sehri haline donusturulmesi CGI'ci abilerin isi :)

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder