Tilt Shift Lensler Ne İşe Yarar ?

Tilt - shift lenslerin genel olarak iki ana kullanım alanı var. Bunlardan birincisi ve belki en çok bilineni - ki ayni zamanda en eğlenceli olanı - nesnelerin küçültülmesi ve minyatür efekti vermesi. Bir diğeri de özellikle mimari çekimlerde yapıların kenarlarının ortaya doğru birleşmesi hatasını engellemek. Bugün bir arkadaşımın sorduğu soru üzerine detaylı bir araştırma yapıp bu konuyu yazmak istedim.

Önce kelime anlamları. İngilizce'de tilt kelimesi eğim, eğilmek anlamında kullanılıyor. Shift kelimesi ise kaydırmak anlamında kullanılıyor.

Bu lenslerin tilt özelliği şu mantık ile çalışıyor:

Normal olarak, film ya da sensör düzlemi ile lens düzlemi birbirlerine paralel dururlar. Çektiğimiz fotoğrafta net çıkan tüm objeler de bu lens düzlemine eşit uzaklıkta bulunur ki bu net düzleme de Konunun Düzlemi diyebiliriz.

Tilt - Shift lenslerin tilt özelliği ile lensi bükerek lensin düzlemini eğebiliyoruz. Bu durumda da Scheimpflug Prensibi'ne göre net düzlem de eğilecek ve net olan düzlem konunun düzlemine eğik bir açıda duracaktır.

Scheimpflug Prensibi'nden hareketle, fotoğrafını çektiğimiz konular bu eğik olan net düzlem üzerinde bulunurlarsa gene fotoğrafa tamamen net çıkacaklardır. Lensin düzlemini eğerken Konu Düzleminin ancak bir kısmının bu eğik olan net düzlemden geçmesini sağlayarak da net olan kısmı azaltıp konunun küçülmesi sağlanabilir. Bu da konunun minyatürleşmesini sağlayacaktır.

Bu linkten bu şekilde çekilmiş ve konunun minyatürleşmesi sağlanmış fotoğraf örnekleri görebilirsiniz.

Öte yandan, shift özelliği de tamamen mimari çekimlerde sıkça karşılaşılan bir sorun olan yapıların özellikle de kenarlarının ortaya doğru birleşmesi sorununu engelliyor.

Yukarıda anlattığım mantık çerçevesinde, fotoğrafını çekeceğimiz binanın tamamı lens ve sensör düzlemleri ile paralel ise bina tamamen net çıkacaktır. Ancak, binanın hem tamamını kadraja alabilmek amacıyla, eğer yüksek veya uzak bir yerden çekim yapmıyorsak, genel olarak kameramızı biraz yukarı çevirmez miyiz ? Bu durumda lens düzlemi ile binanın düzleminin arasındaki paralellik kaybolacak ve netlik kaybı da olacaktır. Aynı zamanda lenslerin fiziksel yapıları gereği de binanın kenarları ortaya doğru birleşiyormuş gibi çıkacaktır fotoğrafa. Tilt - Shift lenslerin shift özelliği ile lensi, bina ya da net düzlemine paralel olarak yukarı kaldırarak bu sorunun önüne geçebiliyoruz.

İşte Tilt - Shift lenslerin iki ana kullanım alanları bunlar. Photoshop kullanımı ile bu sonuçlar elde edilebilir elbette, dolayısıyla bu lenslere o kadar para verilir mi sorusu doğal olarak ortaya çıkıyor ama bu bence tamamen kişisel bir seçenektir her zaman.