Çarşamba, Ocak 05, 2011

stop!!!

1 stop az pozlansaymış daha iyi olurmuş.. Bu ortamdaki ışıkta 3-4 stop ışık farkı var. Bu yeni modelleri 8 stopa kadar farkları kaydedebiliyor. 

Yukarıdakiler ve bunlara benzer binlerce cümle içerisinde stop ifadesi geçiyor. Nedir peki bu stop ?

Bunun için enstantane ve diyafram değerlerini gösteren aşağıdaki skalaya tekrar bir bakalım. Bu skalada üst satırdaki değerler saniye cinsinden enstantane sürelerini gösterirken, alt satırdaki değerler diyafram değerlerini gösteriyor ve her iki satırda da sağa doğru gitmek daha az ışık sola doğru gitmek ise daha fazla ışık anlamına geliyor.


Bu skaladaki değerler temel değerler. Dijital makinaların kullanılmaya başlanması ile bu değerler arasında da değerler kullanılmaya başlandı. 1/70 saniye veya f/3.5 gibi.. Ama fotoğrafın özünde bu temel değerler yatıyor.

Enstantane değerlerine bakarsanız, her bir enstantane değeri bir öncekinin yarısı veya iki katı durumunda. Örnek vermek gerekirse, deklanşöre bastığımızda örtücü perde 1/30 saniyelik enstantanede, 1/60 saniyelik enstantaneye göre 2 katı daha uzun süre açık kalıyor ve sensör dolayısıyla 2 katı daha fazla ışık alıyor. Öte yandan 1/125 saniyelik enstantanede ise örtücü perde 1/60 saniye enstantanenin yarısı kadar bir süre açık kalıyor ve dolayısıyla sensör 1/60 saniyelik enstantanede alacağı ışık miktarının yarısı kadarını almış oluyor.

Aynı ilişki diyafram değerleri arasında da var. Mesela, f/4 değerinde objektifin açıklığı, f/5.6 değerindeki açıklığın iki katı iken, f/8 değerindeki açıklık, f/5.6 değerinin yarısı kadar. Dolayısıyla bu açıklıklardan geçen ışık miktarı da aynı şekilde f/4 değerinde iken f/5.6'nın iki katıyken f/8 değerinde ise f/5.6'nın yarısı kadar oluyor.

Yani hem enstantane hem de diyafram için her hangi bir değerde sensöre düşen ışık, bir önceki değerin yarısı kadardır diye özetleyebiliriz.

İşte bu temel enstantane ve diyafram değerleri arasındaki ışık farkına 1 stop deniyor.

Bunu gene bir örnekle netleştirelim. Örneğin pozometremiz bize doğru pozlama için f/8 ve 1/60 değerlerini vermiş olsun. Eğer biz enstantaneyi değiştirmeden diyaframı f/8 yerine f/11 yaparsak, 1 stop az pozlama yaptık anlamına geliyor. Veya diyaframı değiştirmeden enstantaneyi 1/60 yerine 1/30 yapalım. Bu durumda da 1 stop fazla pozlama yapmış oluyoruz. 

Peki o zaman bir de soru sorayım :)

Deminki örnekten yola çıkarak f/8 ve 1/60 değerlerini f/5.6 ve 1/125 olarak değiştirirsek bunun sonucu ne olur ? Bu sorunun cevabı da bizi bir sonraki yazının konusuna götürecek :)


Aşağıdaki fotoğraflar arasında 1 stop ışık farkı var:

0 pozlama - yani doğru pozlama

1 stop fazla pozlanmış durumda


6 yorum:

  1. Selam Kemal! :)

    Arada okuyorum blog'unu gercekten güzel bilgiler veriyorsun.

    Bu post'ta düzeltmek istediğim şöyle bir şey var: Fotograf makinaları gri değerine göre pozlama yapıyor yanlış bilmiyorsam, o yüzden de beyazın fazla olduğu durumlarda 1 stop kadar az pozlama yapıyorlar otomatik ayarlarda. Yukarı örnekte de şayet kapı normalde beyaz ise doğru pozlama aşağıdaki gibi olmalı (yani 1 stop pozlama telafisi ile çekilmesi lazım), bu durumda üsteki fotoğraf doğru pozlanmamış, yani o 1 stop az pozlanmış :)

    Özellikle gelin fotoğrafı çekerken bu sorun grı gelinlik şeklinde kendini gösteriyor :))

    Selamlar, sevgiler...

    Oğuz

    YanıtlaSil
  2. Selam Oğuz,

    Çok teşekkürler..

    Evet haklısın, normalde %18 gri'ye göre kalibre edilmiş durumda pozometreler.

    Bu da beyaz alanların yoğun olduğu fotoğraflarda pozometrenin ortamda çok ışık varmış gibi algılayıp yanılmasına ve beyazların griye yakın bir şekilde çıkmasına sebep oluyor. Ama teknik olarak hala 0 pozlama değeri bu pozometreye göre.

    Beyaz yoğunlukta olan fotoğraflar için bu griye kaçma durumunu düzeltmek için de pozlama telafisi ile artı yönde müdahale etmemiz lazım. (Aslında bunu Pozlama Telafisi yazımda da yazmıştım)

    Her ne kadar teknik olarak doğru pozlama birinci fotoğraftaki olsa da, beyazların beyaz olarak çıktığı ikinci fotoğraf daha doğru bir pozlama ama :)

    Bu da insan faktörü zaten, herşeyi makinaya bırakmamak lazım di mi ?

    Tekrar teşekkürler katkın için

    Sevgiler

    YanıtlaSil
  3. Hehe, kusura bakma mayısta yazdığın pozlama telafisi başlıklı yazını okumamışım, halbuki güzelce bahsetmişsin orada da :)

    YanıtlaSil
  4. yok abi ne demek :) önemli olan zaten bu fikir alışverişinin hep olması :))

    YanıtlaSil
  5. f/8'den f/5.6'ya geçişte 1 stop fazla pozlamış oluruz. 1/60'dan 1/125'e geçince de bir stop az pozlamış oluruz. Toplamda stop farkı olmaz. Aynı ISO'da ışık farkı da olmaz.Ama hızlı bir hareketi yakalama şansımız olabilir. Doğru muyum hocam :)

    YanıtlaSil
  6. Aynen :)

    Valla bu yeni yazıyı yazmama gerek kalmadı, gayet güzel açıklamışsın :))

    YanıtlaSil